بررسی موانع انجام پژوهش از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه های علوم پزشکی ایران: یک مرور نظام مند

زمینه و هدف: پژوهش از پایه‌های اساسی در توسعه جوامع محسوب می‌گردد، به طوری که هیچ‌گونه حرکت علمی و منطقی بدون پشتوانه تحقیقات امکان‌پذیر نیست. از طرفی دانشگاه‌ها مهم‌ترین محل تولید علم محسوب می‌شوند و از این‌رو ساماندهی به تحقیقات دانشگاهی از عوامل مؤثر در پیشرفت جامعه است. هدف از این مطالعه بررسی موانع انجام پژوهش از دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران است. روش کار:در این مرور نظام‌مند ابتدا با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی Magiran، Noormags، سامانه دانش گستر برکت، Civilica، SID، ISI Web Of Science، PubMed، Scopus، Science Direct و موتورهای جستجو Google scholar و Elmnet با استفاده از کلیدواژه‌های استاندارد، همۀ مقالات منتشر شده مرتبط بدون اعمال محدودیت زمانی جستجو شدند. در مجموع 110 مدرک بازیابی شد. با حذف 100 مدرک غیرمرتبط، تکراری و غیر قابل استفاده 10 مقاله پس از کنترل کیفی وارد مطالعه شد. نتایج: در این مطالعه 9 طبقه موضوعی موانع انجام پژوهش استخراج گردید که موانع آموزشی بالاترین موانع و موانع امکاناتی پایین‌ترین موانع بودند. سایر موانع به ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: مالی، علمی، فرهنگی-اجتماعی، فردی، مدیریتی-سازمانی، حرفه‌ای، راهبردی-سیاست‌گذاری. نتیجه‌گیری: بسیاری از موانع گزارش شده عملکرد نظام آموزشی قبل از دانشگاه و نظام آموزشی دانشگاه را در بر می‌گیرد. آماده سازی افراد در نظام آموزشی قبل از دانشگاه، تربیت علمی و فرهنگی افراد برای انجام امور پژوهشی و اتخاذ راهکارهای لازم در نظام آموزشی دانشگاه ضروری به نظر می‌رسد. همچنین اصلاح راهبردها و قوانین رایج در حوزه پژوهش برای تسهیل انجام پژوهش و فراغت خاطر مادی و معنوی پژوهشگران ضروری است.